Sual: Tam İlmihal'de, son nefesteki imanı söylerken de (Elbette
müminim) demeli deniyor. Bunun doğru olduğunda şüphe etmiyoruz; ancak
buradaki inceliği anlayamadık, gaybdan haber vermek gibi anlaşılıyor.
Son nefesi kast ederek elbette müminim demenin açıklaması nasıldır?
CEVAP
Tam İlmihal'de, İmam-ı Rabbani hazretlerinden şöyle naklediliyor:
Mümin misin diye sorulunca, İmam-ı a'zam Ebu Hanife, (Ben hak olarak,
yani elbette müminim demelidir) diyor. İmam-ı Şafii ise, (İnşallah
müminim demeli) diyor. Bu ikisi arasındaki fark, yalnız sözdedir.
Çünkü şimdiki iman söylenirken, elbette müminim, demeli, son
nefesindeki iman söylenirken, inşallah, o zaman da müminim demelidir.
Fakat inşallah diyerek şarta bağlamaktansa, her zaman, elbette demek,
daha ihtiyatlı ve daha uygundur. (1/266, 2/67, 3/17)
Şafiiler son nefesi kast ederek, (İnşallah mümin olarak öleceğim)
demek istiyorlar. Elbette insan son nefesini bilemez. Çünkü imanlı
yaşar kâfir olarak ölebilir, kâfir olarak yaşar sonunda iman eder,
mümin olarak ölebilir.
Biz Hanefiler de, (Bu imanımı muhafaza edebilirsem, elbette mümin
olarak ölürüm) diyoruz. (Elbette imanlı öleceğim) demiyoruz, (Bu
imanım devam ederse elbette imanlı ölürüm) diyoruz. Burada, son nefese
kadar imanımızdan şüphe etmiyoruz diyoruz, elbette imanlı öleceğiz
demiyoruz.
Sual: Şafiiler, elbette müminim demiyorlar da, niçin inşallah müminim
diyorlar? İnşallah ne demektir?
CEVAP
İnşallah, Allah izin verirse, Allah nasip ederse manasına, bütün
işlerini Allahü teâlânın dilemesine havale etmek için söylenen
sözdür.
İmam-ı Gazali hazretleri, Şafiilerin niye inşallah dediklerini
açıklarken buyuruyor ki:
Şu dört husustan dolayı Şafiiler inşallah diyorlar:
1- Ben elbette müminim, ben elbette âlimim demek kendini övmek
sayılmasından korkarak inşallah demişlerdir. Çünkü hikmet ehli bir
zata sormuşlar, doğru olduğu halde, çirkin olan şey nedir diye, o da,
(Doğru olarak da, kişinin kendisini övmesi çirkindir) buyurmuştur.
Bir kimseye doktor musun, âlim misin diye sorulunca, doktorluğu kesin
olduğu halde, sırf övünmemek için, inşallah doktorum demesi yanlış
olmaz.
Bir âyet-i kerime meali:
(Kendinizi tezkiye etmeyin, temize çıkarmayın, övünmeyin.) [Necm 32]
Bir hadis-i şerif meali de şöyledir:
(Âlimim diyen cahildir.) [Taberani] (Âlim övünmez, övünen, gerçek âlim
olamaz.)
2- Her zaman Allah'ın adını anmak için inşallah denir. Bir âyet-i
kerime meali:
(Bir işi inşallah demeden yarın yapacağım deme.) [Kehf 23, 24]
Sadece şüpheli şeylerde değil, kesin olan şeylerde de inşallah denir.
Bir âyet-i kerime meali:
(İnşallah Mescid-i harama gireceksiniz.) [Fetih 27]
Bunu bizzat Allahü teâlâ bildiriyor. Siz Mekke'yi fethedeceksiniz
buyuruyor. İnşallah demeyi öğretmek için böyle bildiriyor. Peygamber
efendimiz de, ölmek kesin olduğu halde, inşallah öleceğiz diyor.
Mezarlığa uğrayınca buyuruyor ki:
(Esselamü aleyküm, ey müminler diyarı, inşallah biz de sizlere
ulaşacağız.) [Müslim]
3- Hakiki imana kavuşmuş, kâmil iman sahibine de, imanı zayıf olana da
mümin denir. Kâmil mümin anlamında inşallah müminim diyorlar. Burada
inşallah demeleri ben mümin değilim demek değildir. Kâmil mümin,
gerçek mümin olurum inşallah anlamındadır. Bir âyet-i kerime meali:
(İşte bunlar, gerçek müminlerdir.) [Enfal 4]
Bir kimse kendisinin kâmil mümin olup olmadığında şüphe etmesi yanlış
değildir. Bu anlamda (İnşallah müminim) demek caiz olur. Burada mümin
olmaktan şüphe edilmiyor, kâmil mümin olmaktan şüphe ediliyor. İman,
ibadetle kâmil hâle gelir. Ancak ibadetlerimizin kâmil olduğunu
bilemeyiz. İnşallah kâmil iman sahibiyim anlamında, (inşallah müminim)
demek caiz olur.
4- Son nefeste imansız ölmekten korkulur. Hiç kimse garanti imanlı
öleceğini bilemez. Eğer imansız ölürse bütün iyi amelleri yok olur.
Amellerin kabul olması son nefeste imanlı ölmeye bağlıdır. Oruçlu
kimseye kuşluk vakti oruçlu musun diye sorulsa, (Elbette oruçluyum)
der. Ancak akşamdan önce orucu bozulursa, oruçluyum demesinin hükmü
kalmaz ve yalancı sayılır. Orucun sahih olması için akşam ezanına
kadar orucun bozulmaması şarttır. İmanın sahih olması için de son
nefeste de imanlı olmak şarttır. Bir kimse, imanlı yaşar kâfir olarak
ölebilir, kâfir olarak yaşar sonunda iman eder, mümin olarak ölebilir.
Artık kâfir olarak yaşamasının hiç kıymeti kalmadığı gibi, imansız
ölenin de mümin olarak yaşamasının hiç kıymeti olmaz. Ebüdderda
hazretleri, (İmansız ölmekten korkmayan imansız ölür) buyuruyor. Bir
âyet-i kerime meali:
(İşlerin akıbeti, sonucu Allah'a aittir.) [Hac 41]
İman, sahibini Cennete koyar. Oruç, Allah'ın hakkını öder. Akşama
kadar devam etmeyip bozulan oruç, oruç sayılmayacağı, borcu
ödeyemeyeceği gibi, son nefese kadar, devam etmeyen iman da, sahibini
Cennete koyamaz. Bu, artık iman sayılmaz. İşte bu sebeplerden dolayı
inşallah müminim demişlerdir. Son nefeste de imanla ölürüm inşallah
anlamındadır. (İhya)
[Yukarıda, İmam-ı Gazali hazretlerinin bildirdikleri Şafii mezhebine
göredir. Biz Hanefiler, (Elbette müminim) demeliyiz.]
--~--~---------~--~----~------------~-------~--~----~
Namaz kılmayı öğrenmek için doğru yere geldiniz... Tüm namaz gönüllüleriyle www.namazzamani.net 'te buluşalım. Her zaman fikrinize ve desteğinize ihtiyacımız var... Bu sitedeki mailler: http://namazzamani-grubu.blogspot.com adresinde yayınlanır...
Bu mesajı Google Grupları "Namaz Zamanı" gruba üye olduğunuz için aldınız.
Daha fazla seçenek için, http://groups.google.com/group/namazzamani?hl=tr
adresinde bu grubu ziyaret edin.
-~----------~----~----~----~------~----~------~--~---
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder